Türkiye’de daha önce yapılmamıştı! Kömürden üretilecek

Enerji Bakanlığı, TBMM’ye gönderdiÄŸi yazıda, kömürün gazlaÅŸtırılması ve elektrik baÅŸta olmak üzere çeÅŸitli enerji ürünleri elde etmeye dönük sessiz sedasız yürütülen pilot çalışmayı anlattı. Türkiye’nin enerji ihtiyacını karşılamada umut olabilecek henüz deneme aÅŸamasındaki çalışma için bakanlık, “TKÄ° ve TÃœBÄ°TAK Enerji Enstitüsü’nün pilot ölçekli çalışmaları devam etmekte. TKÄ° Kütahya Tunçbilek’te yer alan gazlaÅŸtırma tesisinde, sadece Ar-Ge çalışmalarının yapılıyor. Pilot çapta sentez gazından metanol üretimi veya gaz motoru ile elektrik üretimi yapılması planlanmakta. TKÄ° ve TÃœBÄ°TAK iÅŸbirliÄŸi çerçevesinde kömür gazlaÅŸtırma çalışmaları daha çok düşük kalorili kömürlere yönelik olarak yürütülmekte. Söz konusu uygulama ve fizibilite sonuçları ilgiyle beklenmektedir” dedi.

TBMM Dilekçe Komisyonu, vatandaÅŸlardan gelen talepler doÄŸrultusunda, dünyada kömürün gazlaÅŸtırılmasıyla elektrik baÅŸta olmak üzere çeÅŸitli enerji ürünleri elde etme uygulamasının Türkiye’ye hayata geçirilip geçirilemeyeceÄŸi, Zonguldak’taki kömür iÅŸletmelerinin bu kapsama alınıp alınamayacağı konusunu Enerji Bakanlığı’na sordu. Enerji Bakanlığı, TBMM’ye gönderdiÄŸi yazıda ÅŸunları kaydetti:

KÖMÃœR REZERVÄ°: TKÄ°’nin 2017 sonu itibarıyla 2.250.442.000 ton kömür rezervi bulunmakta.(EskiÅŸehir Alpu sahasının KÃœAÅž’a devredilen bölümü dahil edilmemiÅŸtir.)

GAZLAŞTIRMA ÜRÜNLERİ: Gazlaştırma; kömür, petrol, biyokütle gibi karbonca zengin yakıtları, karbon monoksit ve hidrojene (sentez gazı) dönüştüren termokimyasal bir prosestir. Gazlaştırmanın temeli yanmaya dayanmakla birlikte, gazlaştırmada tam yanmayı sağlayan stokiyometrik oksijen miktarından daha az oksijen kullanılır. Kömür gazlaştırmada, enerji kaynağını yakmadan önce kirleticilerden arındırarak temiz enerji elde edilmesi amaçlanmaktadır. Elde edilen sentez gazından (C0+H2) elektrik üretilmekle birlikte bu gazdan hidrojen, metanol, etanol, praponol, amonyak, metan, dimetileter, etilen, propilen, asetik asit, aseton, metil etil keton gibi kimyasallar ve sentetik benzin, sentetik dizel gibi sıvı hidrokarbonlar üretmek mümkün.

ÜÇ GAZLAŞTIRMA YÖNTEMİ: Gazlaştırmada kömürün boyutu, kullanılan gazlaştırma ajanı, basınç, reaktör tasarımı ve sıcaklık gibi etkenlere bağlı olarak Dünyada genel olarak sabit yatak, akışkan yatak ve sürüklemeli yatak sistemleri olmak üzere üç tür gazlaştırma yöntemi vardır. Bu gazlaştırıcılara ek olarak üç tip gazlaştırıcıyı içeren hibrit gazlaştırma, plazma gazlaştırma ve erimiş metal banyosu gibi yeni geliştirilmiş gazlaştırma yöntemleri mevcut.

DÜNYA ÇOKTAN TESİS KURDU: Dünyada ABD, Almanya ve diğer bazı Avrupa ülkeleri, Güney Afrika, Çin ve Japonya gibi ülkeler gazlaştırma teknolojilerine öncülük etmekte ve endüstriyel tesisler kurmakta.

PÄ°LOT ÇALIÅžMA BAÅžLATTIK: Günümüzde Türkiye’de kömürlerin gazlaÅŸtırılması ile enerji veya kimyasal üretimi yapan ticari bir tesis yok, ancak TKÄ° ve TÃœBÄ°TAK Enerji Enstitüsü’nün pilot ölçekli çalışmaları devam etmekte.

ELEKTRÄ°K ÃœRETECEĞİZ: TKÄ° Kütahya Tunçbilek’te yer alan gazlaÅŸtırma tesisi, sadece Ar-Ge çalışmalarının yapıldığı bir pilot tesis olup, ticari bir tesis deÄŸil. Pilot çapta sentez gazından metanol üretimi veya gaz motoru ile elektrik üretimi yapılması planlanmakta. Gaz temizleme bölümüne kadar tamamlanmış olup, diÄŸer bölümler devam etmekte. Benzer ÅŸekilde ELÄ° Soma’da da gazlaÅŸtırma pilot tesisi bulunmakta. Bu tesis tamamlanmış olup sentez gazından sıvı yakıt üretilmesi çalışmaları yapılmakta